Motto: Vlotter en milieuvriendelijker naar het werk
Het mobiliteitsplan van het Jessa Ziekenhuis
"We willen ervoor zorgen dat onze campussen altijd vlot bereikbaar blijven. Daarom moedigen we het personeel aan om gebruik te maken van bedrijfs- en pendelfietsen en om te carpoolen. Met succes." - Eric Simons.
De campussen Salvator en Virga Jesse van het Hasseltse Jessa Ziekenhuis liggen middenin woonwijken. Met de steun van het Pendelfonds van de Vlaamse overheid tracht de ziekenhuisgroep sinds 2009 op zijn diverse campussen de auto-overlast te beperken door onder andere het voorzien van bedrijfs- en pendelfietsen, carpoolen en het promoten van openbaar vervoer. Om het kwartier verzorgt een pendelbus de verbinding tussen de campus Virga Jesse en de par-keerplaatsen aan de Koning Boudewijnlaan. Een pendelbus tussen de campussen Virga Jesse en Salvator staat op de planning.
Vooral de bedrijfsfietsen zijn een groot succes. "De voorwaarde om een bedrijfsfiets te krijgen, is dat je 80 % van de tijd met de fiets naar het werk komt”, zegt Eric Simons. “Door weer en wind, het hele jaar door. We registreren het fietsgebruik via de prikklok, waarop een aparte knop voor fietsgebruikers is aangebracht. Met 80 % gebruik leggen we de lat hoog, maar daar staat heel wat tegenover. De mensen krijgen een mooie fiets met een waarde van 450,00 euro die ze ook in hun vrije tijd mogen gebruiken. Het onderhoud van de fiets wordt minstens zes keer per jaar op de campus uitgevoerd door de mensen van vzw Fietsbasis."
De kosten worden door het ziekenhuis gedragen, maar dat krijgt er tal van voordelen voor in de plaats, vindt Eric Simons. "Er komen parkeerplaatsen vrij en we leveren een ecologische bijdrage. Bovendien is fietsen gezond en de mensen komen minder gestresseerd op het werk aan. De witte fietsen met het Jessa-logo vormen een mooi visitekaartje voor het ziekenhuis."
Eric ziet nog potentieel voor meer fietsers. "Naast de mensen met een bedrijfsfiets, zijn er nog eens 300 à 400 mensen die occasioneel - vooral in de zomermaanden - met de fiets naar het werk komen. De fietsinfrastructuur in en om Hasselt is goed en tijdens de spits ben je overal sneller met de fiets dan met de auto. Maar er zijn ook beperkingen. We bereiken vooral mensen zonder kinderen of met oudere kinderen die in een straal van maximum 10 km rond de campus wonen. Wie de kroost bij de crèche of de school wil afzetten, neemt toch eerder de auto."
Carpoolen kost het ziekenhuis, in tegenstelling tot de fietsen, geen euro. De organisatie verloopt volledig via Carpoolplaza, een website van Taxistop. Eric Simons denkt dat het plafond van het aantal carpoolers stilaan is bereikt. De mogelijkheden zijn beperkt door de vele wisselende shiften, eigen aan de organisatie. Toch groeit het aantal nog ieder jaar.
Het gebruik van het openbaar vervoer blijft ondermaats. "Er is maar één bus om het half uur op piekmomenten en anders om het uur, met een halte op 750 m van het ziekenhuis. Door besparingen bij De Lijn is een betere verbinding voorlopig niet mogelijk", zegt Eric. "Maar we blijven bij De Lijn pleiten voor extra bussen in de toekomst."
Idee voor 2020
Elektrische mobiliteit zal het verschil maken. Met elektrische fietsen kunnen we mensen die tot op 20 km van de campus wonen, aanzetten om naar het werk te fietsen. Daarnaast zullen tegen die tijd ook al heel wat mensen met andere elektrische voertuigen rijden.
Wat hebben we geleerd?
Ecologisch uit welbegrepen eigenbelang
Mensen kiezen niet in de eerste plaats voor de fiets om het milieu te redden, maar voor hun comfort: omdat ze een mooie fiets krijgen die gratis onderhouden wordt, omdat ze sneller op het werk geraken en vanwege de fietsvergoeding van 21 cent/km.
Communicatie is de sleutel
Medewerkers van het Jessa Ziekenhuis worden voortdurend gevoed met informatie en campagnes over fietsgebruik en carpoolen. Gebruikers van de pendelbus maken kans op mooie prijzen, zoals reis- en boekencheques. "Het duurt twee jaar voor alle mensen weten dat er een nieuwe dienst beschikbaar is", zegt Eric. "Pas dan begint het echt te lopen."
Voor niets gaat de zon op
Een mobiliteitsbeleid kost geld: de aanschaf van bedrijfsfietsen, het sponsoren van het openbaar vervoer, het verhogen van de fietsvergoeding, het aanstellen van een mobiliteitsmedewerker en het campagne voeren. Maar als het alternatief onbereikbaarheid is, is de keuze snel gemaakt.
Cijfers
Het Jessa Ziekenhuis stelt 340 bedrijfsfietsen gratis ter beschikking.
95 % van de bedrijfsfietsen wordt gebruikt door personeelsleden die binnen een straal van 10 km van de campus wonen.
In 2009 waren er 4 carpoolers, in 2013 al 139, met ca. 4.300 gecarpoolde dagen.